PROFILAKTYKA PRÓCHNICY U DZIECI I DOROSŁYCH

 

Co warto wiedzieć?
ząb

Profilaktyka próchnicy polega na wykonywaniu jednego lub kilku wymienionych niżej zabiegów dostosowanych do wieku i potrzeb danej osoby

  • fluoryzacja czyli inaczej lakierowanie zębów u dzieci i dorosłych (zabieg przeprowadzamy jeden raz co 3- 6 miesięcy i dotyczy wszystkich zębów)

  • Cervitec – malowanie zębów hamujące próchnicę w każdym wieku

  • lakowanie zmodyfikowane – mini wypełnienie w bruzdach zęba (jeden ząb stały)

  • lapisowanie - impregnacja zębów mlecznych dotkniętych próchnicą

  • za wizytę (wymagane 3-5 wizyt)

  • zastosowanie OZONU - zakładamy lak na idealnie czysty ząb – bez bakterii!!! dzięki temu lak będzie szczelny przez więcej lat

 

Nawyki żywieniowe:

  • dzieci chętnie piją wodę mineralna niegazowaną jeśli tylko ich tego nauczymy; im wcześniej tym lepiej

  • najłatwiej jest kształtować zdrowe nawyki od samego początku niż później je zmieniać

  • szkodliwe nawyki żywieniowe można oczywiście zmienić w każdym wieku; wymaga to jednak więcej wysiłku i konsekwencji w egzekwowaniu ustalonych jasno zasad

  • nie oczekujmy, że dziecko będzie chętnie myło zęby czy piło wodę mineralną jeśli sami nie robimy tego na oczach dziecka; warto świecić dobrym przykładem

  • soki można podawać do posiłku, a miedzy posiłkami koniecznie wodę mineralną niegazowaną

  • słodycze: cukierki i czekoladę lubimy niemal wszyscy; nie dziwmy się więc dzieciom; warto pozwalać na zjedzenie ich w ramach deseru( po posiłku) i najlepiej umyć potem zęby; nie pozwalajmy jednak dzieciom na podjadanie słodyczy ani picie soków miedzy posiłkami

  • uczmy dzieci, że dobry deser – to również owoce, a nie tylko słodycze

 

NIE ILOŚĆ SPOŻYWANYCH SOKÓW I SŁODYCZY NISZCZY ZĘBY, A CZĘSTOTLIWOŚĆ z jaką zęby mają z nimi kontakt 

  • karmienie piersią lub mlekiem modyfikowanym z butelki w nocy - nie jest przyczyną problemów z próchnicą u dzieci

  • NIE podajemy dziecku W NOCY: soków, herbatek, słodkich i owocowych kaszek

  • surowe jabłka hamują próchnice nie tylko na drodze mechanicznego oczyszczania z resztek pożywienia, ale również na drodze enzymatycznej; warto więc jeść jabłka kilka razy w tygodniu


Pasty do zębówNajbardziej szkodliwe dla zębów są:

  • napoje takie jak: Coca-Cola, Fanta, Sprite, Nestea oraz smakowe wody mineralne(np.truskawkowa)

  • lizaki

  • picie soków i słodkich napojów w nocy

 

Nawyki higieniczne:

  • wprowadzamy szczotkowanie zębów od momentu pojawienia się pierwszego zęba 3 razy dziennie (sama wodą);szczoteczka koniecznie dopasowana do wieku dziecka

  • pastę do zębów adekwatna do wieku zaczynamy stosować, gdy dziecko skończy rok (nawet jeśli nie umie płukać buzi)

  • ilość pasty na szczoteczce dla dorosłego to wielkość drażetki tic tac-odświeżającej oddech; dla dziecka odpowiednio mniej

  • dzieci lubią zjadać pastę do zębów jak tylko szczoteczka trafi do ust - dlatego należy docisnąć ją tubką pasty, żeby wniknęła w głąb włosia szczoteczki

  • pasty do zębów mlecznych są o różnych smakach i kolorach; bardzo łagodna w smaku i w kolorze białym jest np. pasta Elmex dla najmłodszych; kolorowe np. z firmy Oral-B: różowa z księżniczkami i niebieska z „zygzakiem”; warto w sklepie wybierać pastę i szczoteczkę razem z dzieckiem

  • wprowadzamy pastę dla dorosłych od momentu pojawienia się pierwszego zęba stałego (jedynki lub szóstki-rośnie za ostatnim mlecznym); pasty te zawierają dużo większe stężenie fluoru

  • starajmy się, żeby szczotkowanie było miłą zabawą, a nie przykrym obowiązkiem

  • najważniejsze jest szczotkowanie zębów po kolacji; jeśli dziecko pójdzie spać z brudnymi zębami: resztki jedzenia w połączeniu z bakteriami niszczą zęby przez całą noc; w dzień organizm wytwarza dużo śliny, która do pewnego stopnia chroni zęby przed próchnica; mechanizm ten nie działa w nocy

  • nie szczotkujmy zębów bezpośrednio po wypiciu soków lub zjedzeniu owoców (szczególnie cytrusowych); wcieramy wtedy mechanicznie kwasy w nich zawarte i niszczymy wtedy zęby zamiast ich wzmacniać; po sokach warto przepłukać buzie wodą lub płynem do płukania jamy ustnej

  • staramy się podczas szczotkowania, żeby pasta miała jak najdłuższy czas kontaktu z zębami (2-3 minuty dla kilkuletnich dzieci i dorosłych)

  • warto stosować klepsydre lub nastawić budzik: sygnał dźwiękowy poinformuje kiedy upłynie dwie minuty szczotkowania

  • dziecko od malutkiego zachęcajmy do samodzielnego szczotkowania, ale potem rodzice muszą sami dokładnie umyć zęby

  • statystycznie badania dowodzą, że dziecko do dziesiątego roku życia nie potrafi samo prawidłowo umyć zębów i potrzebuje pomocy opiekuna

  • trudność w szczotkowaniu zębów polega na manualnej precyzji w wykonywaniu ruchów okrężnych od strony warg i policzków

  • należy pamiętać, żeby umyć zęby nie tylko na górze i na dole, ale także po lewej i prawej stronie i każdy ząb z trzech stron (na żującej, od policzka lub wargi oraz od środka -od języka); nawet dorosłym jest trudno zapamiętać, gdzie już umyli zęby, a gdzie jeszcze nie - a co dopiero dzieciom

  • osoby praworęczne najczęściej niedokładnie myją zęby po prawej stronie, a leworęczne po lewej (wynika to z niewygodnej pozycji ręki podczas szczotkowania po jednej ze stron); warto więc zwrócić na to uwagę myjąc zęby

  • samodzielne szczotkowanie uczy prawidłowych nawyków higienicznych, przedłuża czas działania pasty ( najpierw dziecko szczotkuje, a potem rodzic) i jest formą zabawy

  • zalecamy dzieciom i dorosłym nie płukanie buzi po szczotkowaniu (pozostawiona na zębach pasta działa dłużej)

  • zalecamy używanie elektrycznych szczoteczek profesjonalnych firm; można je stosować do zębów mlecznych, ale dopiero gdy dziecko nie gryzie już szczoteczki

 

Spotkania z lekarzem stomatologiem w gabinecie:

Dentystka i pacjentkaNAJLEPIEJ JEST ZAPOBIEGAĆ PRÓCHNICY NIŻ JĄ LECZYĆ (taniej, łatwiej oraz z korzyścią dla zębów i nas samych)

  • zalecamy pierwszą wizytę, gdy dziecko skończyło już pierwszy rok życia i ma już kilka pierwszych zębów

  • zalecamy bezpłatne wizyty kontrolne co 3 miesiące (próchnica potrafi postępować bardzo szybko u dzieci)

  • gdy dziecko skończy rok jest to dobry moment na pierwszy zabieg wzmacniający zęby: fluoryzacje (szybkie i łatwe malowanie zębów)

  • zabieg fluoryzacji(lakierowania) zalecamy powtarzać co 3-6miesiące w zależności od wieku i stanu uzębienia dziecka

  • jeśli zęby mleczne dotknięte są próchnicą wykonujemy lapisowanie (od 3-5 spotkań polegających na malowaniu zębów dwoma preparatami); hamują one w znaczący sposób dalszy rozwój próchnicy

  • zęby z próchnicą leczymy poprzez borowanie i plombowanie tak szybko jak dziecko jest już na to gotowe; najczęściej w 3-4 roku życia;

  • dzieci stopniowo i w formie zabawy przygotowujemy do leczenia zębów

  • zakładamy piękne kolorowe wypełnienia; dziecko samo wybiera jeden z ośmiu intensywnych kolorów wysyconych „brokatem”

  • zdrowe zęby mleczne są podstawą dla zdrowych zębów stałych

  • piątki mleczne(ostatnie zęby mleczne) są najważniejszymi zębami mlecznymi i wypadają dopiero w wieku 10-13 lat; jeśli próchnica zniszczy je całkowicie może zabraknąć miejsca dla piątek stałych!!!

  • szóstki stałe pojawiają się w buzi już w wieku 5-6 lat; nie zabezpieczone lakiem szybko ulegają próchnicy (często rodzice myślą, że to zęby mleczne i nie dostrzegają konieczności ich leczenia)

  • zdrowe zęby stałe zabezpieczamy lakiem - wypełnia on szczelnie jak plomba naturalne zagłębienia na powierzchni żującej zęba (w tych miejscach próchnica atakuje w pierwszej kolejności)

  • zabieg lakowania warto wykonać jak tylko dany ząb stały pojawi się w buzi

  • w razie potrzeby zalecamy specjalne pasty i żele do stosowania w domu